Manieren van instructies geven
U
kunt de instructies geven op verschillende manieren. Bij die verschillende
manieren horen bepaalde taalvormen. We bespreken hieronder kort de talige
kenmerken van een instructie.
In
plaats van instructies te geven, kunt u er ook voor kiezen om een (beleefde)
vraag te stellen. Voor het Nederlands geldt de volgende regel: hoe meer woorden
iemand gebruikt, hoe beleefder of vriendelijker hij is. Zo is de vraag: “Kun je
het raam openen?” minder beleefd dan de vraag “Zou je misschien even het raam
kunnen openen?”. Hoewel de taalleerder dat verschil misschien niet automatisch
aanvoelt, is het wel nuttig om alle vormen aan te bieden om een gevarieerde
input te waarborgen. U kunt een vraag stellen omdat u iets gedaan wilt krijgen,
maar ook om de interactie binnen de groep te bevorderen. Een voorbeeld van een
dergelijke vraag is: “Achmad, zou jij misschien Dina even kunnen zeggen op
welke bladzijde we zijn?”.
De imperatief
Voor
de meeste instructies die u geeft, gebruikt u waarschijnlijk de imperatief.
Veelal zal de informele enkelvoudsvorm gebruikt worden (Doe je boek open.
Luister naar de tekst.) Om de imperatief wat vriendelijker te maken, kunt u
gebruik maken van modale partikels. De partikels “maar” en “even” worden
gebruikt om de imperatief wat vriendelijker te maken en kunnen ook samen worden
gebruikt (Schrijf de zinnen maar even op.). De partikels “nou eens” en “toch
eens” worden eerder gebruikt om ongeduld uit te drukken en kunnen ook
gecombineerd worden (Hou nou toch eens je mond!). We gebruiken zelden of nooit
infinitiefvorm om instructies te geven (Luisteren!) omdat dat wel erg
onvriendelijk overkomt.
De “we-vorm” en “jullie-vorm”
Om
de cursisten het gevoel te geven dat u dichtbij ze staat, kunt u gebruik maken
van de “we-vorm” (We gaan even luisteren naar een korte dialoog.). De
“jullie-vorm” creëert wat meer afstand tussen de docent en de leerders (Jullie
gaan even luisteren naar een korte dialoog.).
Het diminutief
We
gebruiken het diminutief vaak om bepaalde woorden in de instructie te
verzwakken. Zo is het minder erg om een tekstje te lezen dan een tekst, en
schrijven we liever een paar zinnetjes op dan hele zinnen.
Als u de opdrachten bij dit onderdeel wilt doen, ga dan naar Instructies geven: opdrachten (3, 4 en 5).