In het Nederlands bestaan, zoals in elke taal, veel uitdrukkingen en spreekwoorden. Ze zijn voor een deel afkomstig uit sferen die al sinds jaar en dag bepalend voor het land zijn geweest:

het water en de zeevaart:
‘spijkers op laag water zoeken’, ‘je roer rechthouden’, ‘buiten de boot vallen’, ‘water naar de zee dragen’, ‘geld verdienen als water’, ‘in het water vallen’, ‘dat zet geen zoden aan de dijk’ e.a.

het wisselvallige klimaat:
‘het kan vriezen of het kan dooien’, ‘weer of geen weer’, ‘ in weer en wind’, de wind van voren krijgen’ e.a.

de handel in zuivelproducten:
‘Zich de kaas niet van het brood laten eten’, ‘geen kaas van iets hebben gegeten’, ‘eieren voor je geld kiezen’, ‘op eieren lopen’, ‘de kip met de gouden eieren’ e.a.

Van uitdrukkingen en spreekwoorden is de letterlijke betekenis voor de gemiddelde Nederlander niet meer van belang. Bij de zin ‘hij laat zich de kaas niet van het brood eten’ denkt hij alleen aan de figuurlijke betekenis: ‘hij kan zich goed verdedigen’.